Mówiąc słowo „wędrówka”, większość ludzi prawdopodobnie wyobraża sobie turystów z wielkimi plecakami, lasami, górami, a już na pewno jeziorami i strumieniami z niesamowicie czystą, przejrzystą wodą. W naszym dzisiejszym artykule porozmawiamy dokładnie o tym – dlaczego i ile potrzebujemy pić wodę, jak zbudować naszą trasę turystyczną, aby nie było z nią problemów, co wygodniej ją przechowywać i przenosić, jak zrobić nasze picie bezpieczne dla zdrowia, a także Czy tylko woda w warunkach wędrówki najlepiej nadaje się do gaszenia pragnienia i uzupełniania niezbędnych pierwiastków śladowych?
Dlaczego pijemy wodę?
Woda jest najważniejszą substancją na Ziemi i tylko mniej niż 2,5% jej całkowitych zasobów planetarnych nadaje się do picia, ponieważ większość wód na Ziemi (97,54%) to słona woda oceanów. Słodka woda znajduje się głównie w lodowcach (1,81%) i wodach gruntowych (około 0,63%), a tylko niewielką część (0,009%) w rzekach i jeziorach.
Woda jest niezbędna dla człowieka. Zapotrzebowanie na wodę jest na drugim miejscu po tlen w powietrzu. Silne pragnienie u osoby pojawia się, gdy traci około dwóch procent wody z masy ciała, to znaczy przy wadze 80 kg, to jest około 1,6 litra. Jeśli osoba traci około 10%, w naszym przykładzie jest to 8 litrów, to już grozi poważnymi powikłaniami narządów wewnętrznych i halucynacjami. Przy dalszej utracie płynów osoba nie może już wyzdrowieć bez pomocy medycznej.
Jeśli dana osoba może żyć bez jedzenia przez dwa do trzech tygodni, to bez wody, w zależności od warunków temperatury i wilgotności, aktywności fizycznej, od trzech do siedmiu dni.
Woda utrzymuje normalną temperaturę ciała, usuwa z organizmu szkodliwe lub po prostu niepotrzebne substancje i generalnie w taki czy inny sposób uczestniczy w prawie wszystkich naszych procesach biochemicznych.
Ile powinieneś wypić?
U zdrowej osoby, dzięki specjalnym mechanizmom wewnętrznym, ilość wody wpływającej i wypływającej dziennie jest zbilansowana. Specjalne receptory zlokalizowane w naczyniach i przestrzeni międzykomórkowej monitorują sytuację i jeśli szybko tracimy wodę, na przykład podczas aktywnego wysiłku fizycznego, przekazują informację do obszaru mózgu zwanego podwzgórzem. To z kolei, dzięki hormonom, reguluje wymianę wody w organizmie, na przykład może zwiększyć odwrotną absorpcję wody w nerkach, tym samym zwracając płyn do komórek. Dlatego przy braku wody ilość wydalanego moczu jest znacznie zmniejszona.
Uczucie pragnienia pochodzi również z podwzgórza. To on pobudza nas do picia płynów. Jak pokazują współczesne badania medyczne, nie ma ogólnych zasad dotyczących spożycia wody. Wszystko jest bardzo indywidualne.
Modne diety i nawyki żywieniowe, takie jak obowiązkowe spożywanie dużych ilości czystej wody, nie wykazały udowodnionego naukowo kosmetycznego działania odmładzającego lub leczniczego.
Co więcej, przy nadmiernie dużych ilościach picia mogą rozwinąć się dolegliwości i choroby, np. zatrucie wodne. Ze względu na nadmiar płynu we krwi występuje hiponatremia – spadek poziomu sodu, który objawia się w łagodnej postaci w postaci ogólnego osłabienia, bólów głowy, nudności, a w ciężkiej postaci – w obrzęku mózgu, drgawkach i inne objawy w wyjątkowych przypadkach, aż do zapadnięcia w śpiączkę i śmierci.
W górach na znacznych wysokościach, z powodu bardzo suchego, rozrzedzonego powietrza i w jasnym słońcu tracimy znacznie więcej płynu niż na równinie. Duża część wody opuszcza nas z oddechem. Jest więc ogólna zasada – na górskich wycieczkach trzeba pić więcej niż w mieście, oczywiście zachowując rozsądną miarę.
Główną zasadą jest tutaj słuchanie własnego ciała, nie doprowadzanie się do uczucia silnego pragnienia, picie do woli, lepiej trochę i często.
Jak zaplanować trasę, by nie zostać bez wody?
Jeszcze przed wyruszeniem na pieszą wędrówkę trzeba bardzo dokładnie wytyczyć trasę poruszania się w odniesieniu do źródeł wody. Studiując mapy w Internecie, relacje grup turystycznych, które już przejechały tę trasę, zaznacz dla siebie wszystkie informacje o źródłach, strumieniach, polach śnieżnych, lodowcach, jeziorach i rzekach po drodze, czy wysychają w momencie, gdy zamierzasz krzyżuj je, jaka jest jakość wody w nich.
Podczas układania toru zawsze staraj się uzupełnić zapasy wody przynajmniej raz lub dwa razy w ciągu jednego dnia.
Jeśli to możliwe, przygotuj opcje awaryjne na wypadek, gdyby źródło, z którego miałeś czerpać wodę, wyschło lub jej nie znalazłeś lub woda w nim jest złej jakości.
W warunkach średnich i wysokich gór, gdy ma się topić śnieg na palniku i w ten sposób pozyskiwać tylko wodę w stanie ciekłym, należy zawsze poprawnie obliczyć dopływ gazu lub benzyny. Lepiej zaopatrzyć się w paliwo z przynajmniej niewielką marżą – na wszelki wypadek.
Jak zachowywać się na trasie?
Już w trakcie wycieczki nie wahaj się skontaktować z mieszkańcami, wypytaj ich o studnie, strumienie, rzeki i jakość wody w nich. Osoby, które na stałe mieszkają w tej okolicy mogą być dla Ciebie cennym źródłem informacji, co pozwoli Ci zaoszczędzić sporo czasu i ewentualnie uratować Twoje zdrowie.
Kolejną przydatną wskazówką są służby ratownicze. Rejestrując grupę w lokalnym punkcie Ministerstwa Sytuacji Nadzwyczajnych, koniecznie zapytaj, czy Twoje informacje o źródłach wody i ich stanie są aktualne. W razie potrzeby poproś o radę i pomoc okolicznych mieszkańców, leśników, pasterzy, myśliwych i innych napotkanych turystów. W zdecydowanej większości przypadków spotkasz się ze zrozumieniem i wsparciem. Z kolei pomóż tym samym kolegom wędrowcom, jeśli znajdą się w trudnej sytuacji.
Zaszczep w sobie zasadę uzupełniania zapasów wody w każdym z możliwych do przyjęcia czystych źródeł. Możliwe, że opierając się na następnym, okaże się, że jest suchy lub woda w nim jest nieodpowiedniej jakości.
